Het Museum voor Schone Kunsten Gent (MSK) presenteerde de eerste tentoonstelling van de Roemeense kunstenares Geta Brătescu in België. De tentoonstelling bood een gebald overzicht van het uitzonderlijk gevarieerde oeuvre van de intussen 91-jarige Brătescu. De rode draad was haar benadering van het kunstenaarsatelier als ruimte voor reflectie, experiment en (zelf)kritiek.
Gelijklopend met deze tentoonstelling focuste het MSK op de atelierpraktijk van kunstenaars uit de eigen collectie, met schilderijen, tekeningen, beeldhouwkunst en atelierfoto's zoals deze van de abstracte kunstenaar Victor Servranckx.
Vijf decennia zelfreflectie
Het oeuvre van de Roemeense kunstenares Geta Brătescu (°1926) omvat sinds de jaren 1960 bijzonder uiteenlopende werken, gaande van tekeningen en textielcollages tot print, performance, film en installatie. Een rode draad doorheen deze veelzijdige kunstpraktijk is de rol van Brătescu’s atelier als een plaats waar ze zichzelf herdefinieert en vragen stelt rond identiteit en dematerialisatie.
Door haar interesse in literaire figuren zoals Aesopus, Faust en Medea roept ze daarbij ook vragen op rond ethiek, vrouwelijkheid en moederschap. Onder het totalitaire regime van Nicolae Ceauşescu was het atelier voor de kunstenares bovendien een veilige maar gemarginaliseerde ruimte, waar ze haar kunst temidden van het dagelijkse leven maakte en beleefde.
Experiment en precisie
Werkend vanuit de intimiteit van haar atelier liggen definities en metingen aan de basis van een groot deel van Brătescu’s oeuvre: door experimentatie met het herschikken van materialen, het in kaart brengen van handbewegingen en het verdwijnen of verbergen van haar eigen beeltenis.
Hoewel het resultaat vaak bijzonder organisch overkomt, is haar aanpak uitermate precies. Wanneer ze bijvoorbeeld collages maakt met gescheurd textiel, dan is geen enkel keuze willekeurig. Door dit ‘afval’ een exacte plaats te geven binnen een kunstwerk, wordt het opgetild tot een nieuw niveau. Zoals ze het zelf verwoordt: ‘the sanctification of waste’ (‘de heiliging van afval’).
Recente erkenning en eerste solotentoonstelling in België
Brătescu’s internationale erkenning groeide vooral tijdens de laatste jaren, dankzij deelname aan groepstentoonstellingen zoals de Biënnale van Istanbul (2010), La Triennale de Paris (2012) en de Biënnale van Venetië (2013 en 2017). Haar kunst werd recent opgenomen in meerdere gerenommeerde internationale collecties. Toch is de najaarstentoonstelling in Gent pas de vierde grote tentoonstelling van haar werk buiten Roemenië, en de eerste in België.
De tentoonstelling ‘Geta Brătescu: Een atelier voor jezelf’ focuste op de levenslange rol van het atelier als performatieve, contemplatieve en kritische ruimte, en een plaats voor reflectie over haar positie in de wereld. De tentoonstelling bood een unieke kans om haar veelzijdige maar grotendeels nog ongekende oeuvre te ontdekken. Binnen het overzicht van haar jarenlange praktijk zoomden we in op specifieke thema’s die Brătescu’s leven en kunst vorm gaven.
Een vergelijking met de ateliers van andere kunstenaars
Gelijklopend met deze tentoonstelling focuste het MSK op de atelierpraktijk van kunstenaars uit de collectie, met schilderijen, tekeningen, beeldhouwkunst en atelierfoto's zoals deze van de abstracte kunstenaar Victor Servranckx.