Vijftig jaar geleden, op 3 januari 1972, overleed de houtsnijder en graficus Frans Masereel. Na een uitzonderlijke rouwceremonie in het Museum voor Schone Kunsten Gent, werd zijn kist overgebracht naar Campo Santo in Sint-Amandsberg. Naar aanleiding van deze 50ste verjaardag brengen MSK en Amsab-ISG een warme hommage aan Masereel en aan de vriendschappen in zijn rijk gevulde carrière. Elk put daarvoor uit de eigen collectie en focust op een ander aspect van Masereels leven en oeuvre.
Gentenaar in een internationaal netwerk
Frans Masereel groeide op in de Franstalige burgerijklasse in Gent, maar zijn kunstenaarsleven leidde hij op het internationale toneel. Samen met zijn echtgenote Pauline Imhoff reisde hij graag en veel. Het koppel woonde onder andere in Parijs, Genève en Nice, en doorheen het reizen sloot Masereel hechte vriendschappen met schrijvers en kunstenaars als Henri Guilbeaux, Léon Bazalgette, Romain Rolland, Henry Van de Velde en Stefan Zweig.
Sociaal engagement
Masereels werk wordt gekenmerkt door een artistiek engagement, waarin maatschappelijke betrokkenheid, sociale rechtvaardigheid en individuele vrijheid primeren. Met zijn houtsneden ontpopte hij zich in het begin van zijn carrière tot de belangrijkste illustrator van verschillende pacifistische publicaties, zoals Les Tablettes, La Feuille en Clarté. Rond dezelfde tijd initieerde hij het medium van de beeldroman in woordeloze boeken als Mon livre d’heures en La Ville , waarmee hij tot vandaag een internationale renommée geniet. Daarnaast bouwde hij tijdens de ruim vijftig jaar die volgden een indrukwekkend oeuvre van zelfstandige houtsneden uit met een geheel eigen en nog steeds erg geliefde beeldtaal.
Onder het nazistisch regime werden zijn publicaties verboden in Duitsland. Hij maakte antinazipamfletten en vluchtte in juni 1940 naar het zuiden van Frankrijk. In 1973 overleed hij op 82-jarige leeftijd in Avignon. En na een leven vol reizen, was het zijn laatste wens om begraven te worden in Gent.
MSK: Masereel in woord en beeld
In de collectiepresentatie brengt het MSK een ruime selectie uit de verzameling van meer dan 700 werken van de kunstenaar. Niet alleen wordt voor het eerst de volledige reeks pen- en penseeltekeningen voor het boek Mon livre d’heures uit ca. 1918 getoond. De uitgebreide hommage zoomt in op de totaliteit van Masereels oeuvre, vanaf de vroege jaren 1920 in iconische houtsneden als De kus, over zelden getoonde schetsboeken uit de jaren 1937-1940, tot het late, door een bijzondere fantastiek omgeven grafische werk.
Amsab-ISG: De vriendschap – Masereel, Bazalgette en Zweig
In Amsab-ISG zoomt men in op de vriendschap tussen Masereel, de Oostenrijkse auteur Stefan Zweig en de Franse vertaler Léon Bazalgette. Aan de hand van verschillende documenten en publicaties wordt de band tussen deze mannen belicht. De herdenking is dan ook een ideale gelegenheid om hun bijzonder waardevolle collectie met topstukken in de kijker te zetten: in 2003 nam Amsab-ISG namelijk een unieke verzameling van zo’n 300 houtblokken, bijna 400 galvano’s en 33 boeken van Masereel in ontvangst.