Op dit schilderij is Christus afgebeeld als Man van Smarten, omgeven door twee engelen. Dit thema was bijzonder geliefd tijdens de middeleeuwen en de renaissance. Doorgaans speelt deze scène zich af bij het graf. Hier zit Christus echter op een wolk, wat mogelijk verwijst naar zijn Hemelvaart. Het ongewoon felle koloriet op de achtergrond, de complex gedraaide houdingen en de verkortingen in het monumentale lichaam van Christus verlenen het tafereel een sterke dramatische expressie. In een plaquette boven Chistus’ hoofd lezen we een citaat uit het Johannesevangelie: ECCE REX VESTER (Ziedaar uw koning). Daaronder staat het monogram van de schilder MH en het jaartal 1532. Dit paneel, dat naar alle waarschijnlijkheid afkomstig is uit de Sint-Corneliuskerk in Machelen, is een vroeg werk van zijn hand. Het is geschilderd in het jaar dat Van Heemskerck naar Rome vertrok. Tijdens een verblijfsperiode van vier jaar maakte hij er zich de beeldtaal van de antieken eigen.
| Kunstenaar |
Maarten van Heemskerck
RKD
|
|---|---|
| Titel | De Man van Smarten |
| Datering | 1532 |
| Periode | 16de eeuw |
| Opschriften en merken | opschrift, monogram en jaartal midden bovenaan op een cartouche: ECCE REX / VESTER / M 1532 H |
| Collectie | schilderkunst AAT |
| Objectnaam | olieverfschilderijen AAT |
| Inventarisnummer | S-53 |
| Herkomst |
onbekend |
| Bewaarplaats | In bruikleen |
| Permalink | https://mskgent.be/collection/work/data/S-53 |
| IIIF Manifest | https://imagehub.mskgent.be/iiif/3/153/manifest.json |
| Art & Architecture Thesaurus | 300055874 religieuze symboliek AAT |
|---|---|
| Trefwoorden Iconclass |
11B3222
Christus toont zijn wonden
Iconclass
11D Christus Iconclass 11D3 Christus als volwassene Iconclass 11D351 de lijdende Christus (met doornenkroon, het hoofd doorgaans zijwaarts gericht) Iconclass 11G engelen Iconclass 31A4632 infecties en wonden Iconclass 31A534 baard Iconclass 31B6214 huilen Iconclass 31B62141 tranen Iconclass 41B32 toorts Iconclass 44B192 scepter, staf (symbool van soevereiniteit) Iconclass 49L8 inscriptie, opschrift Iconclass 56BB1 pijn, smart, rouw, verdriet; 'Dolore, 'Dolore di Zeusi' (Ripa) Iconclass 73 Nieuwe Testament Iconclass 73C publieke leven van Christus: vanaf zijn doopsel tot de Passie Iconclass 73D passieverhaal, lijdensverhaal van Christus Iconclass 73D6712 lendendoek ~ bijzonderheden uit kruisigingstaferelen Iconclass 73D723 Christus beweend door engelen Iconclass 73D73 Man van Smarten, Imago Pietatis, Erbärmbild, Schmerzensmann Iconclass 73D7332 Man van Smarten ondersteund of vergezeld van rouwende engelen, zgn. ‘engelpiëta’ Iconclass |
| School / Stijl | renaissance AAT |
| Note des tableaux dessins et estampes déposés dans la ci-devant école de l'abbaye de Baudeloo. Ceux marqués d'un K sont conformes à la note du 10 ventôse an V, trouvés au quartier de l'abbé de Saint-Pierre / Charles Piot. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (nr. 500) |
| Catalogue du musée de peinture de la ville de Gand, 1900 / Louis Maeterlinck. - Gand : Imprimerie Victor Van Doosselaere, 1900 (nr. 21) |
| Martin van Heemskerck : Ein Beitrag zur Geschichte des Romanismus in der niederländischen Malerei des XVI. Jahrhunderts / Leon Preibisz. - Leipzig : Verlag Von Klinkhardt und Biermann, 1911 (p. 9, 72; nr. 16) |
| Drie schilderijen van Marten van Heemskerck te Gent / Domien Roggen. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (p. 292) |
| Heemskerck und Scorel / Paul Wescher. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (jg. 59; p. 220) |
| Museum van Schoone Kunsten : Catalogus ; Oude Meesters, Schilderstukken, teekeningen, plaatsneden (met geschiedkundig overzicht) / Maurice Dupuis, Georges Charles Nicolas Marie Hulin de Loo, Fritz Van Loo. - Gent : Drukkerij F. De Vos, 1938 ; Gent : Stad Gent, 1938 (p. 68) |
| De Noord-Nederlandsche schilderkunst / Godefridus Joannes Hoogewerff. - Den Haag : Martinus Nijhoff, 1936-1947 (dl. 4, p. 298; dl. 5, p. 155, nr. 6) |
| Guide du Musée des Beaux-Arts de Gand, Orné de 52 reproductions de tableaux : Extrait du guide illustré de Gand / Jos. Casier. - Gand : Anc. Maison d'édition Vanderpoorten, 1949 (p. 21) |
| Flemish Painters : Historical Survey (1430-1830) ; Dictionary ; Bibliographies ; Volume One - Two / Reginald Howard Wilenski. - London : Faber and Faber Limited, 1960 (jg. 1, p. 571) |
| Painting and sculpture in Germany and the Netherlands : 1500 to 1600 / Gert Von der Osten, Horst Vey. - Harmondsworth-Middlesex : Penguin Books, 1969 (p. 185) |
| Maarten van Heemskerck / Hélène Brunin. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (p. 334, nr. 721) |
| Deutsche und niederländische Kunst der Reformationszeit / Gert Von der Osten. - Köln : DuMont Schauberg, 1973 (p. 188) |
| Early Netherlandish Painting / Max Julius Friedländer, Gerard Lemmens, Henri Pauwels. - Leyden : A.W. Sijthoff, 1967-1976 ; Brussels : La Connaissance, 1967-1976 (dl. 13; p. 41, 90; nr. 205) |
| Maerten van Heemskerck and Dutch humanism in the sixteenth century / Ilja Maria Veldman. - Maarssen : Gary Schwartz, 1977 (p. 26) |
| Maerten van Heemskerck : Die Gemälde / Rainald Grosshans. - Berlin : Horst Böttcher, 1980 (p. 107, nr. 16) |
| La sexualité du Christ dans l'art de la renaissance et son refoulement moderne / Leo Steinberg. - Paris : Gollimard, 1983 (p. 109) |
| Mythologie en Maniërisme in de Nederlanden : 1570-1630 ; Schilderijen-Tekeningen / Andrée De Bosque. - Antwerpen : Mercatorfonds, 1985 (p. 80-84) |
| Kunst voor de beeldenstorm : Noordnederlandse kunst 1525-1580 (tentoonstelling Amsterdam, Rijksmuseum, 13.9 - 23.11.1986) / Jan Piet Filedt Kok, Wouter Th. Kloek, Willy Halsema-Kubes. - Den Haag : Staatsuitgeverij, 1986 ; Amsterdam : Rijksmuseum, 1986 (p. 29, nr. 35) |
| 'The Detroit Christ on Calvary and the Cologne Lamentation of Christ: Two Early / J.C. Harrison. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (dl. 37; p. 177, 183, 187-89, 191) |
| Museum voor Schone Kunsten Gent / Robert Hoozee. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, 1988 (p. 27, 29) |
| Museum voor Schone Kunsten Gent = Museum of Fine Arts Ghent / Claudie De Guillebon, Jacques Ostier, Robert Hoozee, Monique Tahon-Vanroose. - Parijs : Association des Amis de "Musées 2000", 1989 (p. 63 (ill. 105)) |
| 200 jaar verzamelen : Collectieboek Museum voor Schone Kunsten Gent / Arnout Balis, Robert Hoozee, Maximiliaan P.J. Martens, Paul Van Haute. - Gent : Ludion, 2000 (p. (ill. 20), 269) |
| Het Museum voor Schone Kunsten Gent : een keuze uit de mooiste werken / Patrick De Rynck. - Gent : Ludion, 2007 (p. 19 (ill.)) |
| Museum voor Schone Kunsten Gent : Catalogus schilderkunst ; Deel I: 14de - 18de eeuw ; Deel II: 19de - 20ste eeuw / Robert Hoozee, Johan De Smet, Bruno Fornari, Ruth Monteyne. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2007 (dl. I, p. 18-101 (ill.)) |
| Die altniederländische Malerei : Die Antwerpener Manieristen ; Adriaen Ysenbrant / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Due in una carne : Chiesa e sessualità nella storia / Margherita Pelaja, Lucetta Scaraffia. - Bari : Editori Laterza, 2008 (ill. 9) |
| Antwerpen - Brugge - Gent : De musea en hun kunstschatten van Van Eyck tot Magritte ; ontdek het rijke erfgoed in drie Vlaamse steden ; de Vlaamse Kunstcollectie / Geert Souvereyns, Till-Holger Borchert, Paul Vandenbroeck. - Dijon : Éditions Faton, 2007 (p. 31( ill.)) |
| The Renaissance Nude (exhibition Los Angeles, J. Paul Getty Museum, 30.10.2018 - 27.01.2019 ; London, Royal Academy of Arts, 02.03 - 02.06.2019) / Thomas Kren, Jill Burke, Stephen J. Campbell, C. Jean Campbell, Ulrich Pfisterer, Diane Wolfthal. - Los Angeles : J. Paul Getty Museum (Los Angeles), 2018 (p. 293) |
| Maarten van Heemskerck : Römische Studien zwischen Sachlichkeit und Imagination / Tatjana Bartsch. - München : Hirmer Verlag, 2019 (p. 29 (88) ; p. 30 (afb.); p. 371 (472)) |
| Oefeningen in genot : Liefde en lust in de late Middeleeuwen / Herman Pleij. - Amsterdam : Prometheus, 2020 (p.65) |
| Museum voor Schone Kunsten Gent : De collectie (tentoonstelling vanaf 21 maart 2021) / Johan De Smet, Bart Ooghe, Frederica Van Dam, Lieven Van Den Abeele, Cathérine Verleysen. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2021 |
| Musée des Beaux-Arts de Gand : La Collection (exposition dès le 21 mars 2021) / Johan De Smet, Bart Ooghe, Frederica Van Dam, Lieven Van Den Abeele, Cathérine Verleysen. - Gand : Musée des Beaux-Arts de Gand, 2021 |
| Die altniederländische Malerei : Pieter Bruegel und Nachträge zu den früheren Bänden / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1937 |
| Die altniederländische Malerei : Joos van Cleve - Jan Provost - Joachim Patenier / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei : Anthonis Mor und seine Zeitgenossen / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1936 |
| Die altniederländische Malerei : Pieter Coeck - Jan van Scorel / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1935 |
| Die altniederländische Malerei : Lucas van Leyden und andere holländische Meister seiner Zeit / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei : Jan Gossart - Bernart van Orley / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei : Quentin Massys / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei : Memling und Gerard David / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei : Geertgen van Haarlem und Hieronymus Bosch / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei : Hugo van der Goes / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei : Dierick Bouts und Joos van Gent / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei : Rogier van der Weyden und der Meister van Flémalle / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei : Die van Eyck - Petrus Christus / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 |
| Die altniederländische Malerei / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934-1937 |
| Old Testament Subjects in the Prints of Maarten van Heemskerck: "Als een claere spiegele der tegenwoordige tijden" / Eleanor A. Saunders. - Michigan : UMI Dissertation Services, 1978 |
| Von Van Eyck bis Bruegel : Die frühen niederländischen Maler / Max Julius Friedländer. - Köln : Phaidon-Verlag, 1965 |
| Jan van Scorel (tentoonstelling Utrecht, Centraal Museum, 03.08 - 30.10.1955) / Anna C. Esmeijer, Simon H. Levie, Elisabeth Houtzager, Godefridus Joannes Hoogewerff. - Utrecht : Centraal Museum, 1955 (p.81, nr. 86) |
|
Heb je een vraag of wil je meer informatie over dit object? Laat het ons weten via collectie.msk@stad.gent |
