De Calvarieberg | MSK Gent
Ga naar inhoud (Enter)

De Calvarieberg, 1543

  • olieverf, paneel
  • 323 x 265 cm
  • Inv. S-52

Public Domain

Download PDF

De Calvarieberg van Maarten van Heemskerck is afkomstig uit het klooster der rijke klaren in Gent. Verscheidene elementen uit het Lijdensverhaal zijn hier in één tafereel samengebracht. Tussen de goede en de slechte moordenaar hangt de gekruisigde Christus, hoog verheven boven de massa. Een soldaat steekt een met azijn doordrenkte spons omhoog om Jezus’ dorst te lessen, een ander blikt met ontzag omhoog naar de stervende. Op de voorgrond rechts dobbelen soldaten om Jezus’ kleren. Links zien we de bezwijming van zijn moeder Maria in de armen van de apostel Johannes. Aan de voeten van het kruis kijkt Maria Magdalena door smart overmand naar de Messias op. De opdrachtgever, gekleed in het koorhemd van een priester, zit geknield onderaan links. Zijn identiteit is niet bekend. De virtuoos geschilderde paarden in de achtergrond gaan niet terug op natuurstudies, maar op schetsen die hij in Italië naar antieke voorbeelden maakte. Hij verbleef er van 1532 tot 1536.

Kunstenaar

Maarten van Heemskerck RKD
Heemskerk 1498 - Haarlem 1574
schilderAAT

Titel De Calvarieberg
Datering 1543
Periode 16de eeuw
Opschriften en merken signatuur en jaartal links onderaan, op een steen: MHemskerck / Fecit / 1543 [“HK” aaneen]
Collectie schilderkunst AAT
Objectnaam olieverfschilderijen AAT
Inventarisnummer S-52
Herkomst
onbekend
Bewaarplaats Te zien op zaal
Permalink https://mskgent.be/collection/work/data/S-52
IIIF Manifest https://imagehub.mskgent.be/iiif/3/152/manifest.json
Art & Architecture Thesaurus 300055874 religieuze symboliek AAT
300015636 landschappen AAT
Trefwoorden Iconclass 11D Christus Iconclass
11D3 Christus als volwassene Iconclass
11D3121 'Vera Icon', opgehouden door Veronica Iconclass
11F Maagd Maria Iconclass
11H mannelijke heiligen Iconclass
11H(JOHN THE BAPTIST) Johannes de Doper; attributen: boek, rieten kruis, doopbeker, honingraat, lam, staf Iconclass
11HH vrouwelijke heiligen Iconclass
11HH(MARY MAGDALENE) de boetvaardige prostituee Maria Magdalena Iconclass
11HH(VERONICA) Veronica; mogelijke attributen: 'Sudarium' (doek met afdruk van Christus) Iconclass
11Q751 (publiek) gebed Iconclass
25F dieren Iconclass
25F2 zoogdieren Iconclass
25H1 landschappen in een gematigd klimaat Iconclass
25I stadsgezicht en stadslandschap met door de mens gebouwde constructies Iconclass
25I1411 weg, smalle straat, steeg Iconclass
26A wolken Iconclass
31A211 (menselijke) schedel Iconclass
31A2516 arm of hand gehouden voor het lichaam Iconclass
31A251611 hand die de borst vasthoudt Iconclass
31A252 houdingen en gebaren van armen en handen in relatie tot elkaar Iconclass
31A2523 handen tegen elkaar Iconclass
31A25551 wijsvinger opwaarts Iconclass
31A51453 zalfpot Iconclass
31B62 morfologie van de gezichtsexpressie Iconclass
31B6211 naar boven kijken Iconclass
31B6214 huilen Iconclass
31B62141 tranen Iconclass
41A huisvesting Iconclass
41A1 burgerlijke architectuur; gebouwen; huisvesting Iconclass
41A14 stedelijke huisvesting Iconclass
41A771 recipiënt in metaal: emmer, kruik, vat, ton, blik Iconclass
41D221 hoofddeksel Iconclass
41D221(CAP) hoofddeksel: muts, pet, kap Iconclass
41D221(HAT) hoofddeksel: hoed Iconclass
41D221(HEADSCARF) hoofddeksel (HOOFDDOEK) Iconclass
41D2211 sluier Iconclass
41D2332 schoenen, sandalen Iconclass
41D26511 borduurwerk met gouddraad Iconclass
41D2656 riem, gordel, tailleriem Iconclass
41D266 sieraden, juwelen Iconclass
44G32 beul Iconclass
44G511 moordenaar Iconclass
45B de soldaat; het leven van een soldaat Iconclass
45C13(SABRE) houw- en steekwapens: sabel Iconclass
45C19(SHIELD) beschermingswapens: schild Iconclass
45C22 harnas Iconclass
45C221 helm Iconclass
45D313 soldaat Iconclass
46C131 rijden met een paard, ezel of muildier; ruiter, paardrijder Iconclass
46C13141 paard Iconclass
46C131611 kopstuk Iconclass
46C131612 bit Iconclass
46C131613 teugels Iconclass
46C131614 zadel Iconclass
47D8(KNIFE) gereedschap, hulpmiddelen, werktuigen ~ ambacht en industrieën: mes Iconclass
49L8 inscriptie, opschrift Iconclass
73 Nieuwe Testament Iconclass
73C publieke leven van Christus: vanaf zijn doopsel tot de Passie Iconclass
73D passieverhaal, lijdensverhaal van Christus Iconclass
73D58 het opschrift: I(esus) N(azarenus) R(ex) I(udaeorum) ~ de kruisiging van Christus Iconclass
73D6 de kruisiging van Christus: de dood van Christus aan het kruis; Golgotha Iconclass
73D625 omstanders aan de voet van het kruis, waaronder Maria, Maria Magdalena en Johannes de Evangelist Iconclass
73D643 gekruisigde Christus met Maria, Johannes en Maria Magdalena Iconclass
73D6712 lendendoek ~ bijzonderheden uit kruisigingstaferelen Iconclass
73D6714 bloed, spuitend uit de wonden van Christus Iconclass
73D82(CROWN OF THORNS) doornenkroon ~ instrumenten van het Passieverhaal Iconclass
73D82(DICE) afzonderlijke instrumenten van het Passieverhaal (DOBBELSTEEN) Iconclass
73D82(HAMMER) afzonderlijke instrumenten van het Passieverhaal (HAMER) Iconclass
73D82(LANCE) lans ~ instrumenten van het Passieverhaal Iconclass
73D82(NAILS) spijkers ~ instrumenten van het Passieverhaal Iconclass
73D82(PINCERS) afzonderlijke instrumenten van het Passieverhaal (KNIJPTANG) Iconclass
73D82(SPONGE) afzonderlijke instrumenten van het Passieverhaal (SPONS) Iconclass
School / Stijl renaissance AAT
Note des tableaux dessins et estampes déposés dans la ci-devant école de l'abbaye de Baudeloo. Ceux marqués d'un K sont conformes à la note du 10 ventôse an V, trouvés au quartier de l'abbé de Saint-Pierre / Charles Piot. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (nr. 297)
Catalogue du musée de peinture de la ville de Gand, 1900 / Louis Maeterlinck. - Gand : Imprimerie Victor Van Doosselaere, 1900 (nr. 21)
Le Crucifiement, par Martin van Veen, dit Heemskerk / Louis Maeterlinck. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (nr. 431)
Martin van Heemskerck : Ein Beitrag zur Geschichte des Romanismus in der niederländischen Malerei des XVI. Jahrhunderts / Leon Preibisz. - Leipzig : Verlag Von Klinkhardt und Biermann, 1911 (p. 27)
Die altniederländische Malerei : Die Antwerpener Manieristen ; Adriaen Ysenbrant / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934 (dl. 13, p. 159, nr. 198)
Drie schilderijen van Marten van Heemskerck te Gent / Domien Roggen. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (p. 292)
Museum van Schoone Kunsten : Catalogus ; Oude Meesters, Schilderstukken, teekeningen, plaatsneden (met geschiedkundig overzicht) / Maurice Dupuis, Georges Charles Nicolas Marie Hulin de Loo, Fritz Van Loo. - Gent : Drukkerij F. De Vos, 1938 ; Gent : Stad Gent, 1938 (p. 68-69)
De Noord-Nederlandsche schilderkunst / Godefridus Joannes Hoogewerff. - Den Haag : Martinus Nijhoff, 1936-1947 (dl. 4, p. 152-323-324; dl. 5, p. 155, nr. 13)
Flemish Painters : Historical Survey (1430-1830) ; Dictionary ; Bibliographies ; Volume One - Two / Reginald Howard Wilenski. - London : Faber and Faber Limited, 1960 (dl. 1, p. 571)
Early Netherlandish Painting / Max Julius Friedländer, Gerard Lemmens, Henri Pauwels. - Leyden : A.W. Sijthoff, 1967-1976 ; Brussels : La Connaissance, 1967-1976 (dl. 13, p. 90, nr. 198; pl. 100, nr. 198)
Maerten van Heemskerck and Dutch humanism in the sixteenth century / Ilja Maria Veldman. - Maarssen : Gary Schwartz, 1977 (p. 26-36)
Maerten van Heemskerck : Die Gemälde / Rainald Grosshans. - Berlin : Horst Böttcher, 1980 (p. 158)
Mythologie en Maniërisme in de Nederlanden : 1570-1630 ; Schilderijen-Tekeningen / Andrée De Bosque. - Antwerpen : Mercatorfonds, 1985 (p. 80-84)
Kunst voor de beeldenstorm : Noordnederlandse kunst 1525-1580 (tentoonstelling Amsterdam, Rijksmuseum, 13.9 - 23.11.1986) / Jan Piet Filedt Kok, Wouter Th. Kloek, Willy Halsema-Kubes. - Den Haag : Staatsuitgeverij, 1986 ; Amsterdam : Rijksmuseum, 1986 (p. 70-71; nr. 111)
Museum voor Schone Kunsten Gent / Robert Hoozee. - Brussel : Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, 1988 (p. 27, 28)
Museum voor Schone Kunsten Gent = Museum of Fine Arts Ghent / Claudie De Guillebon, Jacques Ostier, Robert Hoozee, Monique Tahon-Vanroose. - Parijs : Association des Amis de "Musées 2000", 1989 (p. 23 (ill.))
Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler von der Antike bis zur Gegenwart / Ulrich Thieme, Felix Becker. - Leipzig : Verlag von Wilhelm Engelmann, 1907-1950 (dl. 16, p. 228)
Het Museum voor Schone Kunsten Gent : een keuze uit de mooiste werken / Patrick De Rynck. - Gent : Ludion, 2007 (p. 20-21 (ill.))
Museum voor Schone Kunsten Gent : Catalogus schilderkunst ; Deel I: 14de - 18de eeuw ; Deel II: 19de - 20ste eeuw / Robert Hoozee, Johan De Smet, Bruno Fornari, Ruth Monteyne. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2007 (p. 100-101 (ill.))
Museum voor Schone Kunsten Gent : De collectie (tentoonstelling vanaf 21 maart 2021) / Johan De Smet, Bart Ooghe, Frederica Van Dam, Lieven Van Den Abeele, Cathérine Verleysen. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2021
Musée des Beaux-Arts de Gand : La Collection (exposition dès le 21 mars 2021) / Johan De Smet, Bart Ooghe, Frederica Van Dam, Lieven Van Den Abeele, Cathérine Verleysen. - Gand : Musée des Beaux-Arts de Gand, 2021
Die altniederländische Malerei : Pieter Bruegel und Nachträge zu den früheren Bänden / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1937
Die altniederländische Malerei : Joos van Cleve - Jan Provost - Joachim Patenier / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei : Anthonis Mor und seine Zeitgenossen / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1936
Die altniederländische Malerei : Pieter Coeck - Jan van Scorel / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1935
Die altniederländische Malerei : Lucas van Leyden und andere holländische Meister seiner Zeit / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei : Jan Gossart - Bernart van Orley / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei : Quentin Massys / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei : Memling und Gerard David / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei : Geertgen van Haarlem und Hieronymus Bosch / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei : Hugo van der Goes / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei : Dierick Bouts und Joos van Gent / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei : Rogier van der Weyden und der Meister van Flémalle / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei : Die van Eyck - Petrus Christus / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934
Die altniederländische Malerei / Max Julius Friedländer. - Leiden : A.W. Sijthoff's uitgeversmij, 1934-1937
Old Testament Subjects in the Prints of Maarten van Heemskerck: "Als een claere spiegele der tegenwoordige tijden" / Eleanor A. Saunders. - Michigan : UMI Dissertation Services, 1978
Von Van Eyck bis Bruegel : Die frühen niederländischen Maler / Max Julius Friedländer. - Köln : Phaidon-Verlag, 1965
Kunst en antiek journaal : maandblad voor de verzamelaar en handelaar in kunst & antiek (= Collect : Kunst & Antiek Journaal). - Schiedam : Scriptum Art, 1996- (p.21)
Heb je een vraag of wil je meer informatie over dit object?
Laat het ons weten via collectie.msk@stad.gent