Oude dame met maskers, 1889

olieverf, doek
55 x 46.6 cm
Inv. 1969-B

Oostende 1860 - Oostende 1949
schilder

schilderkunst fantastische kunst portretten vrouwelijke historische figuren (portretten en scènes naar het leven)portret van een anonieme historische figuur 19de eeuw

Public Domain

Download PDF↓

Oude dame met maskers is geschilderd op het hoogtepunt van James Ensors zogeheten fantastische periode, ook wel zijn maskerperiode genoemd. Oorspronkelijk voerde de kunstenaar het portret in opdracht uit. Nadat het schilderij werd geweigerd, toverde Ensor het om tot een overvolle maskerade waarin de korte perspectief en de opeenstapeling van figuren de dramatische spanning versterken. De geportretteerde is misschien Neel Doff, de Nederlandse dichteres en publiciste. De zachte uitstraling van de oudere dame contrasteert fel met de grimmige maskers en het sinistere doodshoofd die zich rond haar verdringen. Het agressieve, contrastrijke koloriet van felle roden en groenen beklemtonen het dreigende karakter van de spottende maskers.

Over dit kunstwerk

Kunstenaar	James EnsorRKD VIAF Wikidata Oostende 1860 - Oostende 1949 schilderAAT
Titel	Oude dame met maskers
Datering	1889
Periode	19de eeuw
Opschriften en merken	signatuur en jaartal links onderaan naar het midden: ENSOR / 1889.
	opschrift op de achterzijde, op het spieraam: James Ensor / rue de Flandre / Ostende
	opschrift op de achterzijde, op het spieraam: La vieille aux masques
Collectie	schilderkunstAAT
Objectnaam	olieverfschilderijen AAT
Inventarisnummer	1969-B
Herkomst	aankoop Leten, Henri Zwijnaarde (Gent) 1969
Bewaarplaats	In bruikleen
Permalink	https://mskgent.be/collection/work/data/1969-B
IIIF Manifest	https://imagehub.mskgent.be/iiif/3/129/manifest.json

Meer over de voorstelling

Bibliografie

James Ensor / Emile Verhaeren. - Bruxelles : G. Van Oest & Cie, 1908 (p. 80 (ill. p. 115))
James Ensor / Paul Colin. - Potsdam : Gustav Kiepenheuer Verlag, 1921 (p. 41 (ill.))
James Ensor / Grégoire Le Roy. - [s.l.]. - G. Van Oest & Cie, 1922 (p. 104 (ill. 181))
James Ensor : Illustré de 32 reproductions en héliogravure / Paul Fierens. - Paris : G. Crès & Cie, 1929 (p. 101)
James Ensor : Avec 70 planches dont 7 en couleurs / Florent Fels. - Genève : Pierre Cailler éditeur, 1947 (ill. 28)
James Ensor / Paul Haesaerts, Jean Cassou. - Bruxelles : Elsevier, 1957 (p. 89, nr. 234 (ill.))
James Ensor : Catalogue raisonné des peintures ; I. 1875-1902 ; II.1902-1941 / Xavier Tricot. - Anvers : Pandora, 1992 (dl. I, nr. 292)
Kindercatalogus Museum voor Schone Kunsten Gent / Helke Lauwaert, Petja Gekiere, Celesta Daniëls, Karen Van Gulik. - Gent : De Vrienden van het Museum, 1998 (p. 10-13)
James Ensor ou la fantasmagorie / Michel Draguet. - Paris : Éditions Gallimard, 1999 (nr. 178)
200 jaar verzamelen : Collectieboek Museum voor Schone Kunsten Gent / Arnout Balis, Robert Hoozee, Maximiliaan P.J. Martens, Paul Van Haute. - Gent : Ludion, 2000 (p. 176-180 (ill. 123), p. 268)
D'Ensor à Magritte dans les collections du Musée de Gand (exposition Lodève, Musée de Lodève-Hôtel du Cardinal de Fleury, 19 novembre 2004 - 27 février 2005) / Maïthé Vallès-Bled, Robert Hoozee, Johan De Smet, Helke Lauwaert, Bruno Fornari. - Lodève : Musée de Lodève, 2004 ; Milano : Mazzotta, 2004 (p. 138-140, cat. 35)
James Ensor : Leven en werk ; Oeuvrecatalogus van de schilderijen / Xavier Tricot. - Brussel : Mercatorfonds, 2009 (p. 302, cat. 305 (ill.))
James Ensor : The Complete Paintings / Xavier Tricot. - Ostfildern : Hatje Cantz, 2009 (p. 302, cat. 305 (ill.))
Museum voor Schone Kunsten Gent : Catalogus schilderkunst ; Deel I: 14de - 18de eeuw ; Deel II: 19de - 20ste eeuw / Robert Hoozee, Johan De Smet, Bruno Fornari, Ruth Monteyne. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2007 (dl. II, p. 21 (ill.), p. 149 (ill.))
Het Museum voor Schone Kunsten Gent : een keuze uit de mooiste werken / Patrick De Rynck. - Gent : Ludion, 2007 (p. 85 (ill.))
James Ensor : Schrecken ohne Ende (Ausstellung Wuppertal, Von der Heydt-Museum, 12. Oktober 2008 - 8. februar 2009) / Gerhard Finckh, Joachim Heusinger von Waldegg, Herwig Todts, Norbert Hostyn. - Wuppertal : Von der Heydt-Museum, 2008
James Ensor : Universum van een fantast (tentoonstelling Den Haag, Gemeentemuseum, 12.03.2011 - 13.06.2011) / Saskia De Bodt, Doede Hardeman, Herwig Todts. - Antwerpen : Ludion, 2011 ; Den Haag : Gemeentemuseum (Den Haag), 2011
Jorn - Ensor (exhibition Silkeborg, Museum Jorn, 03.03.2012 - 05.06.2012) / Ulrik Eskekilde Nissen, Lise Skytte Jakobsen, Karen Friis Herbsleb, Xavier Tricot, Henrik Holm, Lars Kaerulf Moller, Pierre Alechinsky. - Silkeborg : Museum Jorn, 2012
Belgische schone : Ensor tot Magritte ; Hoogtepunten uit de verzameling van het Museum voor Schone Kunsten Gent (tentoonstelling Laren, Singer Laren, 16.06 - 30.08.2015) / Johan De Smet, Jan Rudolph De Lorm. - Gent : Museum voor Schone Kunsten Gent, 2015 ; Laren : Singer Laren, 2015 ; Heule : Uitgeverij Snoeck, 2015 (cat. 9 (ill. p. 8))
Mock Humanity : two essays on James Ensor's grotesques ; James Ensor's grotesques and the History of Caricature by Jules Champfleury ; Frame and figure in the work of James Ensor / Bart Verschaffel. - Ghent : A&S Books, 2018 (p. 42)
Maen Florin : Illusion (tentoonstelling Lokeren, Centrum voor ruimtelijke kunst, 22.08.2018 - 27.10.2018) / Stefan Hertmans, Hans Martens, Veerle Van Durme, Erno Vroonen. - Lokeren : Asid Editions, 2018 (p. 6)
The Routledge Companion to Expressionism in a Transnational Context / Isabel Wünsche, András Zwickl, Torben Jelsbak, Cathérine Verleysen, Marko Jenko, Maria Frick. - New York City : Routledge, 2019 (p. 328 (ill. 16.8))
The Savage Eye (exhibition Oslo, MUNCH, 12.02 - 08.05.2022) / Lars Toft-Eriksen, Emil Leth Meilvang, Jamieson Webster, Allison Morehead, Gavin Parkinson. - Oslo : MUNCH, 2022
The Social Context of James Ensor's Art Practice / Susan Maria Canning. - London : Bloomsbury Visual Arts, 2023
Ensor / Wilhelm Hausenstein. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.] (p.15)
Ernst Barlach / Willi Wolfradt. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.]
Paul Klee / Theodor Däubler. - [s.l.] : [s.n.], [s.a.]
James Ensor : Maestro ; enscenering en spektakel in Ensors oeuvre / Xavier Tricot. - Tielt : Lannoo Uitgeverij, 2024 (p. 64)

Een suggestie?

Art & Architecture Thesaurus	300056485 fantastische kunst AAT 300015637 portretten AAT 300189808 figuurvoorstellingen AAT
Trefwoorden Iconclass	13D2 transformatie, metamorfose van een persoon Iconclass 25F9 misvormde dieren, mismaakte dieren; monsters Iconclass 25G41 bloemen Iconclass 31A211 (menselijke) schedel Iconclass 31A42 antropomorfe wezens (al dan niet legendarisch) met hoofden, ledematen of organen Iconclass 31A511111 vervorming Iconclass 31AA511111 vervorming - AA - (voor) vrouwen Iconclass 31D15 volwassen vrouw Iconclass 31D17 oude vrouw Iconclass 31F11 doodshoofd, schedel (symbool van de Dood) Iconclass 33B agressieve relaties, vijandschap, vijandigheid Iconclass 33B14 bedreigend gedrag, uitdagen Iconclass 41D2421 maskerade, gemaskerd bal Iconclass 41D283 masker Iconclass 53C22 bedreiging, intimidatie; 'Minaccie' (Ripa) Iconclass 57BB2 spot, bespotting, hoon, oneerbiedigheid; 'derisione', 'dispreggio della virtù' (Ripa) Iconclass 61B11 portret van een anonieme historische figuur Iconclass 61B111 anonieme historische figuur, geportretteerd alleen Iconclass 61B113 anonieme historische figuren geportretteerd in een groep, in een groepsportret Iconclass 61BB2 vrouwelijke historische figuren (portretten en scènes naar het leven) Iconclass 61BB2(NEEL DOFF) historische figuur (NEEL DOFF) Iconclass
School / Stijl	symbolismeAAT expressionismeAAT fantastiek modernismeAAT